جمهورى عربى صحرا

جمهوريعربى صحرا با 284000 كيلومتر مربع وسعت درغرب افريقا و در ناحيه صحرايى و ساحل شرقى اقيانوس اطلس، بين كشورهاى الجزاير، مراكش و موريتانى قرار دارد. اين كشور از دو ناحيه معروف ساقية الحمراء و وادى الذهب تشكيل شده است و آب و هواى آن گرم و خشك مى‏باشد. طول سواحل آن به 1500 كيلومتر بالغ مى‏گردد.

در آغاز قرن چهاردهم به آن بلاد شنگتى مى‏گفتند، در سال 1884م استعمار اسپانيا در صحرا شكل علنى بخود گرفت و در سال 1958م اسن سرزمين از ايالت‏هاى ماوراء بحار اسپانيا محسوب شد. ⁽¹⁾ در آغاز قرن بيستم به صحراى اسپانيا مشهور بود. بين سالهاى 1975م و 1976م اسپانيا بنا به مصالحى، صحرا را تخليه نمود ولى با واگذارى بخش‏هايى از آن به مراكش و موريتانى زهر خود را در اين سرزمين فرو ريخت و آرامش را از مردمان صحرا سلب نمود و قسمت‏شمالى صحرا را مراكش تصاحب نمود كه 75% وسعت آن را دربر مى‏گيرد. اين منطقه كه ريودوارو نام دارد از لحاظ منابع معدنى بويژه فسفات بسيار غنى است. اما 25% بقيه كه در اختيار موريتانى قرار گرفت به لحاظ ذخائر فقير است. در سال 1979م موريتانى از بخش اشغالى خود منصرف و آن را مصالحه نمود، در سال 1975م اصطلاح نواكشوت در مقابل ديوان بين‏المللى عدالت براى صحرا برگزيده شد و در سال 1982م كه صحرا به ضويت‏سازمان وحدت افريقا درآمد آن را صحراى غربى ناميدند. مردم صحرا مبارزات دامنه‏دارى را از زمان اشغال اين كشور توسط مراكش آغاز نمودند كه در بهار سال 1973م جهت تشكل اين مبارزات «جبهه پوليساريو» ⁽²⁾ پديد آمد كه نام صحرا را به جمهورى عربى صحرا تغيير داد. در 24 ژانويه 1976م كميته آزادى بخش سازمان وحدت افريقا اين جبهه را به رسميت‏شناخت. تا كنون بيش از 83 كشور اين كشور را به رسميت‏شناخته‏اند. ايران در سال 1980م آنرا به رسميت‏شناخت هم اكنون جنگ بين مراكش و صحرا به خاطر حضور متجاوزين مراكشى در صحرا و تصاحب بخش مهم آن، ادامه دارد. در مورد جمعيت صحرا آمارها گوناگون است. جنگ و درگيرى خونين، زندگى كوچ‏نشينى و سياست مغرضانه مراكش اجازه نداده است كه آمار دقيق مردم آن مشخص شود و سكنه آن را بين 190 هزار تا 750 هزار نفر ذكر نموده‏اند. گروه زيادى از مردم به خاطر شرايط خشن و فشارهاى سياسى، نامساعد بودن اوضاع اقتصادى و خشكسالى به سرزمين‏هاى ديگر مهاجرت نموده‏اند. ⁽³⁾

از نظر نژادى، ريشه قومى مردم صحرا به قبائل يمنى باز مى‏گردد كه اوائل قرن شانزدهم به مراكش مهاجرت نمودند ولى با رانده شدن از آن سرزمين، در صحرا سكنا يافتند. بعدها اين قبائل براى اداره امور خود تشكيلات منظمى را ابداع نمودند. مردم سحرا به لهجه حسينيه زبان عربى تكلم مى‏كنند كه به عربى فصيح نزديك است اما براى مكاتبات از عربى رسمى بهره مى‏گيرند. به جهت‏سلطه فرانسه و اسپانيا زبانهاى فرانسوى و اسپانيائى هم درآن متداول است. صحرا از چند نظر اهميت استراتژيكى دارد يكى به لحاظ اينكه نزديكترين كشور افريقائى به سواحل شرقى امريكاست. ذخائر عظيم فسفات، و نيز ارزش اين كشور براى همسايگان قابل توجه است. موريتانى كه كشور فقيرى است صحرا برايش اهميت اقتصادى دارد و الجزاير براى صدور سنگ آهن ايالتتيندوف مى‏تواند از سواحل صحرا كمك بگيرد. ⁽⁴⁾

ذخائر معدنى صحرا عبارتند از: فسفات كه غالب منابع آن در بوكرا واقع در شمال صحرا قرار گرفته است. ⁽⁵⁾ نفت و گاز كه در بخش‏هاى شمالى وجود دارد. در اواخر دهه 1960 ميلادى در اگراشاى صحرا منابع پربار آهن كشف شد. استعمارگران اسپانيائى در هنگام سلطه بر صحرا به ذخائر عظيم مس و اورانيوم دست‏يافتند.

سواحل صحرا به لحاظ انواع و مقدار ماهى در جهان رتبه اول را داراست و اين كشور در منطقه ريودوارو، در شمال صحرا از غنى‏ترين سفره‏هاى آب زيرزمينى بهره‏مندى از ذخائر عظيم ياد شده، اقتصادى توسعه نيافته دارند كه جنگ با مرزهاى اين كشور بدليل آنكه توسط استعمارگران مشخص شده، غير واقعى بوده و براى كوچ‏نشينان و افرادى كه زندگى عشايرى دارند، مشكل آفرين مى‏باشد.

دين رسمى مردم صحرا اسلام و زبان رسمى آن عربى است و مركز حكومت آن شهر العيون ⁽⁶⁾ مى‏باشد.

موريتانى

جمهورى اسلامى موريتانى با 1030700 كيلومتر مربع مساحت‏يكى از پروسعت‏ترين كشورهاى افريقاى غربى به شمار مى‏رود. اين سرزمين همچون پلى رابط بين شمال و غرب افريقا مى‏باشد. متجاوز ار 50% خاك آن را شن‏زارهايى تشكيل مى‏دهد كه به صورت رشته‏هاى موازى از شمال به جنوب ادامه دارند. با وجود هموار و بيابانى بودن موريتانى، دو فلات معروف آن يعنى آرادار و تاگان تا 500 متر از سطح دريا ارتفاع دارند. خليج كوچك «مورير» در منتهى اليه شمال غربى اين كشور قرار دارد. مرز بين سنگال و موريتانى را رودخانه‏اى به نام سنگال تشكيل مى‏دهد. بخش عظيمى از موريتانى را صحرا فرا گرفته و آب و هواى گرم و خشك و كم باران است. بدليل برهنه بودن زمين و گرماى زياد و صعود هوا، وزش بادهاى خشن توام با شن و گرد و غبار از پديده‏هاى منفى موريتانى مى‏باشد. ⁽⁷⁾

موريتانى محل استقرار قبايل مور است كه چهره سوخته رنگى داشته و از قديم تمدن كوچ‏نشينى داشته اند. نژادهاى آن شامل مورها، عرب‏ها و بربرها (بيدان‏ها) مى‏باشند. سياهپوسهاى موريتانى از گذشته به قدرت يافتن اعراب معترض بوده‏اند. استعمار فرانسه ساختار قبيله‏اى آن را متزلزل و قبايل جنگجو را ضعيف نمود. در زمان روميان، موريتانى، سرزمين پهناورى بود كه مراكش و الجزاير را هم دربر مى‏گرفت. يورش بربرها موجب آن شد كه سياهان به نواحى جنوبى رانده شوند. در قرن شانزدهم ميلادى طايفه مسلمان بنى حسن آن را فتح نمود. از قرن پانزدهم ميلادى، پاى استعمار پرتقال و پس از آن هلنديان و نيز انگلستان و فرانسه به اين ناحيه مسلمان نشين، گشوده شد. در سال 1960م فرانسه به دنبال موج استقلال طلبى و آزاديخواهى مسلمانان، باين سرزمين استقلال داد.

مختار اولد داداده - كه در سال 1924م در بوتيلميت بدنيا آمد - در بازسازى اين كشور و ساختن نوين آن پس از رهايى از استعمار، دخالت عمده‏اى دارد. وى موريتانى را به چهار راه اعراب و افريقا تبديل كرد و در طول 25 سال حكومت، نه ثروتى اندوخت و نه به كشورى وابسته گرديد. ⁽⁸⁾

براى مقابله با شدائد طبيعى، مالى، موريتانى و سنگال در سال 1968م كشورهاى ساحلى رودخانه سنگال را پايه‏ريزى نمودند كه از اهداف مهم آن سدسازى بود. در سال 1974م موريتانى براى تقسيم صحراى غربى با مراكش متحد شده و در سال 1976م بخش جنوبى صحرا را اشغال نمود. اما در سال 1979م پس از قرارداد صلحى آن را به صحرا مصالحه كرد. در ژوئيه 1978م كه نظاميان روى كار آمدند اين كشور را از جنگ با صحرا نجات دادند. اما كشور از آن زمان در بى‏ثباتى و ناآرامى زيانبار همچنان فرورفته است.

مركز حكومت آن نواكشوت مى‏باشد و 8 ناحيه دارد كه زير نظر دولت مركزى اداره مى‏شود. زبان رسمى آن عربى با لهجه حسانى مى‏باشد و 96% مردم پيرو آئين اسلام هستند و قانون اساسى اين آئين را به عنوان دين اساسى پذيرفته و در 28 نوامبر 1958م نوع حكومت آن جمهورى اسلامى موريتانى اعلام شد. مسلمانان اغلب از نژاد سياه و اقليتى هم عرب و بربرند.

سومين كشور به لحاظ صيد ماهى در جهان موريتانى است كه از نوادهيبو در مصب سنگال و 800 كيلومتر ساحل به لطف جريانهاى مساعد اقيانوسى ماهى فراوان است. و اين سواحل از پرماهى‏ترين نقاط جهان هستند ولى متاسفانه كشتى‏هاى اروپائى و ژاپنى به صيد آنان مبادرت مى‏ورزند. 75% مردم زندگى عشايرى دارند. كشاورزى تابع نزولات جوى است. ارزن، ذرت، تنباكو، برنج و سبزى از محصولات مهم آن بوده و ذخائر معدنى آن آهن و مس است كه اولين درآمد كشور از اين ذخائر مى‏باشد. از 2 ميليون نفر سكنه آن، 42% در نقاط شهرى سكونت داشته و در سال 1958م 82% بيسواد بوده‏اند. از 910 ميليارد دلار توليد ناخالص آن در سال 1988م 6/37% به بخش كشاورزى 21% به صنعت و 3/41% به خدمات تعلق داشته است. طى سالهاى 1980 تا 1988م نرخ تورم 6/8% بوده و در پايان سال 1988م اين كشور 2076 ميليون دلار بدهى داشته است. ⁽⁹⁾

جمهورى مالى

كشور مالى با 1240192 كيلومتر مربع مساحت وسيعترين كشور غربى افريقا مى‏باشد. نصف النهار گرينويچ از نواحى شرقى و مدار راس سرطان از كناره شمالى آن مى‏گذرد، كشورى است دور از دريا و با موريتانى، الجزاير، نيجر، بوركينافاسو، ساحل عاج، گينه و سنگال مرز مشترك دارد.

مالى را مى‏توان به دو بخش فلاتى و بيابانى تقسيم نمود در فلات جنوب و جنوبى غربى اين كشور رودخانه‏هاى نيجر و سنگال و شعبات آن، بريدگى‏هاى ژرفى را پديد آورده‏اند. فلاتش شرقى شامل سرزمين‏هاى مرتفع كوچك و پراكنده است. بخش مركزى مالى، جلگه‏اى اما نقاط شمالى آن حالت صحرايى و بيابانى دارد. آب و هواى آن گرم و خشك است.

در حدود 2000 سال قبل در كشور مالى تمدن درخشانى وجود داشته است. در قرو يازدهم ميلادى اسلام به اين كشور راه يافت و رشد سريع آن تا قرن هيجدهم بسيار چشمگير بود. مبلغ و مروج اسلام در مالى شيخ عثمان نام داشت كه در اوايل قرن مذكور به تبليغ اسلام در ميان اقوام فلاجى پرداخت و در كمتر مدتى شهر تومباتو به صورت مرز اسلامى افريقاى غربى درآمد و از اين ناحيه،اسلام به بوركينافاسو (ولتاى عليا) بنين و نيجريه انتشار داده شد. وى كه مدرسى مسلمان با درجه ارشد بود و به عثمان دان فوديو مشهور بود رهبرى جنبش بزرگ انقلابى فولانى را عليه حكمرانان هاسالند بر عهده گرفت. وى توانست بسيارى از قبايل هاسا را به سوى اسلام جذب كند و آنان را نسبت به ستم حكام وقت موعظه مى‏نمود. وى آرزو داشت تا بنا به اصول و تعاليم اسلامى بر مردم حكومت‏شود كه در نگرشهاى او نه منافع مادى بود و نه قدرت طلبى فردى و تنها به تهذيب اخلاقى و بعد معنوى توجه داشت اما فرزندانش به سوى قوميت گرايى و سلطه‏گرى قبايل فولانى بر مردمان هاسا، روى آوردند. ⁽¹⁰

از اصلاح گران ديگر مالى فردى است بنام حاج عمر كه قصد داشت در پهنه رود سنگال قيام كند اما در سال 1857م توسط فرانسويان بيرون رانده شد و پس از آن به سوى خاور روانه گشت و سگو و امپراتورى ماسينا را در 1862م فتح كرد و در سال 1863 موفق شد تمبوكتو را تسخير نمايد. در سال 1959م كه مالى جزو نواحى مستعمره فرانسه بود با سنگال متحد و فدارسيون مالى را بوجود آورد و پس از مدتى از سنگال كناره گيرى كرده و در سال 1960م استقلال خود را كسب نمود. مالى با غرب و بويژه با فرانسه رابطه سياسى - تجارى دارد. در سال 1968م موسى ترائوره رژيم موديبوكيتا را سرنگون و كميته نظامى آزادى بخش ملى را برقرار كرد و در سال 1969 رياست مملكت و دولت را عهده‏دار شد. وى در مدت 23 سال استبداد و ديكتاتورى، كشور مالى را در بحران سياسى و اقتصادى و فرهنگى قرار داد و سرانجام در 26 مارس 1991م پس از شورشهاى خيابانى، سرنگون و تحت محاكمه قرار گرفت. ⁽¹¹⁾ در سال 1991م بعد از يك رفراندوم، قانون اساسى كه توسط يك كنفرانس ملى تدوين شده بود به تصويب رسيد كه در اين قانون به نظام چندحزبى پس از 30 سال قدرت تك حزبى اشاره شده بود. در جريان انتخابات پارلمانى 1991م حزب آدما 76 كرسى از 116 كرسى را بدست آورد و در 26 آوريل 1991 بعد از برگزارى انتخابات رياست جمهورى آلفا عمر كوناره، كانديداى حزب آداما به پيروزى دست‏يافت.

تركيبى از نژادهاى سياه افريقائى سفيد،سكنه مالى را تشكيل مى‏دهد از 7980000 نفر جمعيت آن 90% مسلمان هستند. زندگى قبيله‏اى در اين كشور رواج داشته و 50% از قبائل مانده ولى بقيه از طوايف فولانى، ولتايى و طوارق هستند. زبان رسمى اين كشور فرانسه و خط آن لاتين بوده اما 60% مردم به زبان محلى بامبارا تكلم مى‏نمايند.

كشاورزى در مالى به سه صورت ديده مى‏شود الف: استفاده از آب رودخانه‏ها از طريق آب بندها يا وسايل موتورى ب: كشاورزى در اطراف درياچه‏ها و مخازن آبى داخلى با استفاده از رطوبت‏خاك ج: كشاورزى آبى در كرتها و زمين‏هاى كوچك. دامدارى و ماهيگيرى نيز از اشتغالات عمده و منابع اصلى درآمد مالى است. ⁽¹²⁾ معادن استخراج نشده‏اى چون طلا، نيكل، منگنز و بوكسيت در اين كشور ديده مى‏شود. بزرگترين كارخانه سفال سازى افريقاى غربى در مالى وجود دارد.

واحد پول آن فرانك مالى (fM) است كه برابر صد سانتيم مى‏باشد.

جمهورى سنگال

كشور سنگال كه در منتهى اليه افريقاى غربى قرار گرفته است 196720 كيلومتر مربع وسعت دارد. اين سرزمين بين موريتانى، مالى، گينه و گينه بيسائو قرار گرفته است. كشور گامبيا چون زبانه‏اى در داخل آن قرار دارد. مرز غربى آن اقيانوس اطلس مى‏باشد. سواحل عميق، موقع جغرافيائى و دروازه غرب افريقا به اين كشور اهميت ويژه‏اى بخشيده است. سنگال سرزمين كم ارتفاعى است كه بخش اعظم آن را علفزارهاى ساوان و استپ مى‏پوشاند. 4 رود سنگال، سالوم گامبيا و كازامانس در سنگال جريان دارند كه طويل‏ترين آنها سنگال مى‏باشد كه 1600 كيلومتر طول دارد. آب و هوا در سواحل و نواحى مرتفع معتدل ولى در استپ‏ها گرم و خشك است.

اسلام از طريق بازرگانان مالى به سنگال راه يافت و در سال 1040م نهضت دينى المرابطون در اين ناحيه پايه‏گذارى شد از ميان كشورهاى انگلستان، هلند و فرانسه، فرانسه موفق شد سنگال را به تصاحب خود درآورد و پس از 300 سال سلطه استعمارى درسال 1960م مردم اين كشور به استقلال دست‏يافت اما با وجود استقلال ظاهرى چندين فرانسوى با تابعيت مضاعف (هم تابع فرانسه بوده وهم تابع سنگال هستند در پستهاى عالى چون وزير و مشاور عالى مشغول كارند. شهرهاى آن تحت تاثير تمدن غرب بنا شده و بين شهر و روستا اختلاف زيادى مشاهده مى‏شود و اين خود دليل مهاجرت روستائيان به شهرهاست. مركز حكومت آن داكار است و به هفت استان تقسيم مى‏شود و سياست‏خارجى آن بر همزيستى و احترام متقابل با كشورهاى جهان استوار بوده و از جنبش‏هاى مردمى حمايت مى‏كند.

سنگال 7510000 نفر سكنه دارد گه 20% آن در مركز حكومت‏يعنى داكار سكونت دارند، رشد جمعيت 9/2% و تراكم نسبى آن 2/38 نفر در كيلومتر مربع است. بيش از 50% مردم زير 20 سال سن دارند، اكثريت از قوم ولوف هستند، ولى گروههاى نژادى فولانى، سرر، توكولور و ديولا هم در سنگال زندگى مى‏كنند زبان رسمى اين كشور فرانسه و خط آن لاتين است اما لهجه‏هاى بومى ولوف و توكولور متداول مى‏باشد. 95% مردم مسلمان، 2% مسيحى و 3% پيرو اديان بومى و فرقه مريديه كه يك قرن قبل توسط شيخ احمد و بامبا پايه‏گذارى شده در غرب افريقا و افريقاى مركزى پيروان زيادى دارد و تنها در سنگال 5/1 ميليون نفر از آن پيروى مى‏كنند. رهبران اين فرقه كه عقايد صوفيه و اهل طريقت دارند از قدرت عظيم اقتصادى سياسى برخوردار بوده و مى‏توانند براى حكومت مركزى مشكل آفرين باشند. طبى شهر مقدس مريدى‏هاست، روحانيون و رهبران اين فرقه در طوبى سكونت دارند عده‏اى از طرفداران اين فرقه در مزارع وسيع بادام زمينى و با اعتقادات به ثواب اخروى به كشت و كار مشغولند كه محصول آنان را فرانسويان از طريق رهبران فرقه مى‏خرند. ⁽¹³⁾

فرقه تيجانيه كه در اواخر قرن هيجدهم توسط ابوالعباس شيخ احمد تيجانى (اهل الجزاير) بوجود آمد، در دولت‏سنگال نفوذ دارد. قادريه نيز فرقه قديمى ديگر هستند. گروه مذهبى ديگر در سنگال هستند كه به آنان به زبان ولفى لاى لاى (ترجمه لا اله الا الله) مى‏گويند، حدود 50000 شيعه در سنگال زندگى مى‏كنند كه شيخ عبدالنعيم آل زين رهبرى آنان را عهده‏دار است.

70% مردم به كشاورزى مشغولند. اقتصاد آن تك محصولى است و بر پايه صادرات بادام زمينى استوار مى‏باشد. در سالهاى اخير كوشش شده تا با گسترش ماهيگيرى و افزايش توليدات صنعتى و جهانگردى اين كشور از حالت تك توليدى خارج شود. سنگال هفتمين كشور توليد كننده فسفات در جهان به شمار مى‏رود.

توليد ناخالص ملى در سال 1990م 1/5 ميليارد دلار و سرانه آن 700 دلار بوده است اساسا اين كشور در مقايسه با همسايگان خود از وضع اقتصادى خوبى برخوردار است.

رابطه سنگال با ايران از سال 1362ش بدليل عناد غرب با ايران و تحريك رهبران سنگال توسط فرانسه قطع شد ولى در سال 1367ش مجددا سنگال با ايران رابطه برقرار نمود.

گامبيا

گامبيا با 10689 كيلومتر مربع وسعت، از كوچكترين كشورهاى افريقائى به شمار مى‏رود. گسترش آن در جهت طول جغرافيائى است و 320 كيلومتر طول دارد. گامبيا همچون باريكه‏اى در طول شرقى - غربى در داخل سنگال قرار دارد و از طريق باريكه‏اى در غرب با اقيانوس اطلس هم مرز است.

رود گامبيا كه 1127 كيلومتر طول دارد با آبرفت‏هايى نواحى حاصلخيزى براى گامبيا بوجود آورده است. موقع استوايى و قرار گرفتن در مجاورت اقيانوس اطلس موجب گرم و مرطوب شدن آب و هواى گامبيا گرديده است. اين سرزمين 848000 نفر سكنه دارد و گروههاى نژادى آن عبارتند از ماندينگو(40%) فولا (13%) ولوف (12%) جولا (7%) بيراهوئى (7%) زبان مورد استفاده انگليسى است كه با خط لاتين نوشته مى‏شود. 98% مردم پيرو آئين اسلام مى‏باشند.

اولين بار گامبيا را فنيقى‏ها شناختند و در قرون پنجم و ششم ميلادى بخش بزگى از گامبيا و سنگال جزو امپراطور غانا (غنا) به حساب مى‏آمد. بعدها امپراطورى مزبور منقرض و بجاى آن مملكت‏سونگاى بوجود آمد كه زمامداران آن به اسلام گرويدند و با تمام قوا به نشر اسلام پرداختند.

در سال 1455م پرتقالى‏ها به رهبرى كاپيتان هنرى به اشغال آن پرداخته و پس از آن در سال 1765م استعمار بريتانيا بر گامبيا مسلط شد. در سال 1963م گامبيا استقلال خود را بدست آورد. در سال 1981م كنفدراسيونى از سنگال و گامبيا بنام سنگامبى تشكيل شد و قرار شد رئيس جمهور سنگال به عنوان رئيس و رئيس جمهور گامبيا به عنوان نايب رييس آن انتخاب شوند ولى دو كشور حاكميت‏خود را حفظ كنند.

مركز حكومت آن بانجول است و از 6 بخش و يك پايتخت تشكيل شده است.

85% مردم از طريق كشاورزى و دامدارى امرار معاش مى‏نمايند و بادام زمينى 90% صادرات آن را تشكيل مى‏دهد. متاسفانه 70% منابع مالى اين كشور از طريق كمكهاى خارجى بخصوص انگلستان و كشورهاى عربى تامين مى‏شود. واحد پول آن دالازى است كه به صد بوتوت ⁽¹⁴⁾ تقسيم مى‏شود. ⁽¹⁵⁾

گينه بيسائو

جمهورى گينه بيسائو كه در غرب‏ترين نقطه افريقا قرار دارد. با وسعتى برابر 36125 كيلومتر مربع وسعت در شمال باينگال و در جنوب و مشرق با گينه مرز مشترك دارد. كناره‏هاى ساحل غربى آن كه مشرف به اقيانوس اطلس است بريده و بعضا حالت باتلاقى دارد و از چندين جزيره برخوردار مى‏باشد. خليج بيسائو هم در غرب آن واقع است. آب و هوا در سواحل و جزاير غربى، اقيانوسى ولى در ساير نقاط گرم و مرطوب مى‏باشد. كاشو، مانسوآ، گباركوروبال از رودهاى اين كشور مى‏باشند.

گينه بيسائو در گذشته يكى از مراكز حمل برده بوده است. در سال 1446م گينه بيسائو بنام گينه پرتقال مستعمره پرتقال گرديد. در بين سال‏هاى 1950 تا 1960م گروههاى كوچك وطن پرست‏سازمان يافت و نهال مبارزات ضد استعمارى با تاسيس حزب استقلال گينه بيسائو و جزاير دماغه سبز روئيد. در سال 1974م با وساطت الجزاير، دولت پرتقال آن را به سميت‏شناخت و با كسب استقلال، بسيارى از آوارگان باين سرزمين بازگشتند گرچه پايتخت اين كشور مدينه دوبوئه نام دارد ولى مركز حكومت آن بندر مهم بيسائو مى‏باشد،گينه بيسائو به 8 منطقه تقسيم شده و از شهرهاى مهم آن بوآلام و كاشو را مى‏توان نام برد. جمعيت آن بر اساس آمار سال 1990م به 962000 نفر بالغ مى‏گردد. تيره‏هاى اقوام فولا و ماندينگو گروههاى مهم قومى آن هستند. زبان رسمى پرتقالى است ولى مردم به زبان بومى «كرى ئولو» ⁽¹⁶⁾ و چند لهجه بومى تكلم مى‏كنند. 70% مردم مسلمان هستند.

فقدان منابع معدنى و كمبود مواد خام و منازعات قبيله‏اى اين كشور را با اقتصادى توسعه نيافته مواجه نموده است. 85% مردم به كشاورزى و دامدارى مشغولند، برنج، خرما و بادام زمينى از محصولات آن مى‏باشد،ماهيگيرى در سواحل و جزاير غربى اين كشور رواج دارد. صنايع آن غالبا غذايى و ساختمانى است. واجد پول گينه بيسائو، پزوست كه به صد سنتاوس تقسيم مى‏شود.

گينه كوناكرى

جمهورى گينه با 245857 كيلومتر مربع وسعت در ساحل شرقى اقيانوس اطلس واقع است، نواحى مركزى و شرقى آن از فلات فوتاجالون تشكيل شده و در شمال شرقى، جلگه گينه به سوى رودخانه نيجر سرازير مى‏گردد. در جنوب شرقى پوشش گياهى انبوه استوايى مشاهده مى‏شود. رودهاى نيجر، گامبيا و سنگال از فلات فوتا جالون منشا مى‏گيرند.

در سال 1694م دولت اسلامى فولانى در ناحيه فوتاجالون بوجود آمد. در سال 1849م گينه تحت الحمايه فرانسه گرديد و با شروع دوران استعمار مبارزات اسلامى اوج گرفت كه منجر به ايجاد حكومت‏هاى: حاج عمر درمالى، سامور در گينه و عثمان دان فوديو در نيجر گشت در سال 1958 ميلادى پس از مبارزات طولانى مردم مسلمان گينه، اين كشور استقلال خود را به رهبرى احمد سكوتوره بدست آورد.

در سال 1984م با مرگ احمد سكوتوره - رئيس جمهور وقت گينه - كودتايى در گينه رخ داد كه پس از آن كشور گينه به غرب روى آورد و اكنون با فرانسه، آمريكا و عربستان رابطه دارد. گينه به 27 منطقه تقسيم مى‏شود و مركز حكومت آن شهر كوناكرى است.

كشورگينه 6790000 نفر سكنه دارد كه 40% آن از قوم فولانى هستند كه از قرون چهاردهم و پانزدهم باين سرزمين راه يافته‏اند. قوم مالينكه (ماندينگو) از مالى به اين ناحيه آمده‏اند غير از اينها 16 گروه نژادى ديگر در گينه سكونت دارند. 85% مردم مسلمان و بقيه پيرو مسيحيت و مذاهب ابتدائى هستند. مردم گينه به مسلمانان جهان علاقه وافرى دارند و با پيروزى انقلاب اسلامى اعتقادات مذهبى آنان، شور و هيجان خاصى بخود گرفته و احكام اسلامى چون رعايت اجبارى روزه منع كلى مشروقات الكلى و گوشت‏خوك ، مجازات زانى در اين كشور اجرا شد و در 34 منطقه شكور شوراهاى اسلامى بوجود آمد. غير از زبان فرانسه مردم به هفت زبان بومى (از شاخه سودانى) تكلم مى‏كنند. 75% مردم گينه در بخش كشاورزى مشغول به كارند و محصولات مهم آن نخل روغنى، خرما، برنج، قهوه، آناناس، پنبه و بادام زمينى است. 35% بوكسيت جهان در گينه وجود دارد.