... اگـر چـنـانـچـه معلم ، يكمعلمى باشد كه دعوت به نور بكند دعوت به صلاح بكند دعوت به اسلام بكند دعوت به اخلاق صالحه بكند، دعوت بـه ارزشـهـاى انـسـانـى بـكـنـد - آن ارزشهايى كه عندالله ارزش است - اگر معلم اين كار را بكند همانطورى كه انباى مردم را از ظلمات به نور مى كـشـانـنـد ايـن مـعـلم هـم ايـن بـچـه هـا را از ظـلمـات بـه نـور وارد مـى كـنـد و هـمـيـن شـغـلى اسـت كـه شغل انبيا است .
بـنـا بـه گـفـتـه شـهـيد باهنر، معلوم زمانى با انبيا هم صف و با امام عادل هم رديف است كه آموزش را از محتواى "تزكيه " پركند و با روح پرورش درآميزد ، پروراندن دانشمندان ديندار در سرلوحه برنامه اش قرار گيرد و در اينجا تفاوتى بين معلمين علوم دينى و غير آن نخواهد بود. زيرا منظور ايـن نـيـسـت كـه دانـش آمـوز چـه علمى را مى آموزد و يا در چه رشته اى تحصيل مى كند، بلكه هدف اين است كه اين علم را پس از فراگيرى ، در راه چه آرمانى به خدمت خواهد گرفت و چه پرمعناست كلام امام (ره ) كه مى فرمايد:⁽²⁵⁶⁾
اگر تهذيب در كار نباشد علم توحيد هم به درد نمى خورد.
اهداف و اصول حاكم بر ستاده هاى امور تربيتى
1- پاسدارى از ارزشهاى اسلامى و دستاوردهاى انقلاب .
2- برنامه ريزى و ايجاد هماهنگى بين عملكرد و عوامل تربيتى .
3- توجه جدى به اهميت نقش معلمان در فعاليتهاى تربيتى .
4- توجه به اهميت و نقش ويژه دانش آموزان در فعاليتهاى تربيتى .
5- هماهنگى با امور تربيتى منطقه .
6- رازدارى نسبت به اسرار شخصى و خانوادگى دانش آموزان .
وظايف ستادهاى امور تربيتى
1- تـلاش در جـهـت اشـاعـه فـرهـنـگ اسـلامـى در بـيـن دانـش آمـوزان و تـرغـيـب آنـان بـه احـتـرام و عمل به ارزشهاى اسلامى و سعى در تخلق به صفات پسنديده روحى و شخصيتى .
2- نظارت بر فعاليتهاى آموزشى و پرورشى و استفاده از نيروى معلمان و كاركنان متعهد مدرسه به منظور تقويت بعد "پرورش " در برنامه هاى درسى و تحقق گسترش فرهنگ اسلامى .
3- نـظـارت بـر بـرنـامـه هـاى انـضـبـاطـى و اخـلاقـى مـدرسـه و هـدايـت و ارشـاد دانـش آمـوزان مشكل دار اخلاقى و تربيتى از طريق تماس با هسته مشاور منطقه .
4- برنامه ريزى به منظور استفاده بهينه از انجمن اوليا و مربيان به منظور تقويت و توسعه فعاليتهاى پرورشى مدرسه .
تركيب اعضاى ستاد امور تربيتى مدارس
هر ستاد امور تربيتى از سه عضو تشكيل مى شود:
1- مدير مدرسه و يا يكى از معاونين كه به مسائل تربيتى آگاهى بيشترى دارد.
2- مربى تربيتى مدرسه (يامربى ارشد).
3- يـكـى از مـعلمان يا دبيران مؤ من و متعهد، داراى حسن شهرت و سابقه اعتقادى و اخلاقى ، موفق در انجام وظايف آموزشى و آشنا به مبانى و روشهاى تربيتى اسلام به انتخاب شوراى معلمان مدرسه .
تاءسيس بنياد مستضعفان و جانبازان انقلاب اسلامى : 9 اسفند 1357
بـنـيـاد مـسـتـضـعـفـان و جانبازان انقلاب اسلامى يكى از متنوع ترين مجموعه هاى اقتصادى ، اجتماعى و فرهنگى جمهورى اسلامى ايران است كه پس از پيروزى انقلاب ، در 9 اسفند 1357، در پى صدور فرمانى از امام (ره ) خطاب به شوراى انقلاب به مدت نامحدود تاءسيس شد. بنياد بخش ‍ عمومى غـيـر دولتـى در كـشـور اسـت كه تحت امرولايت فقيه ، توسط هياءت امناى منصوب ايشان مطابق مقررات بخش خصوصى در چهار چوب قانون اداره مى شود، رئيس بنياد عضو هيات امناست .
بـه مـوجـب فـرمـان امـام (ره ) شـوراى انـقـلاب مـاءمـوريـت يـافـت تـمـام امـوال مـنـقـول و غـيـر منقول سلسله پهلوى و كارگردانان اصل اين رژيم را كه از بيت المال اختلاس كرده اند، به نفع مستمندان و كارگران و كارمندان ضعيف مصادره نمايد.
شوراى انقلاب در تاريخ 21/12/1357 اين بيانيه را صادر كرد:⁽²⁵⁷⁾
((در پـى صـدور فـرمـان امـام خـمـيـنـى رهـبـر انـقـلاب اسـلامـى دربـاره مـصـادره امـوال مـنـقـول و غـيـر منقول خاندان پهلوى و كارگردانان اصلى رژيم پيشين و صرف آن در امور رفاهى مستضعفان و محرومان ، شوراى انقلاب اسلامى اقدام بـه ايـجـاد مـؤ سـسـه اى بـه نـام بـنـيـاد مـسـتـضـعـفـان كـرده اسـت . وظـيـفـه ايـن بـنـيـاد شـنـاسـايـى و ضـبـط ايـن اموال اعم از املاك و سپرده هاى بانكى و پول نقد و غيره و ايجاد واحدهاى مسكونى براى محرومان است .))
اوليـن اسـاسـنـامـه بـنـياد مستضعفان ، مشتمل بر 25 ماده است كه در گرد همايى هفتم تير 1358، مجمع عمومى مؤ سسين تصويب و به تاءييد شوراى انقلاب رسيد.
هـيـاءت مـؤ سـس مـركـب از آيـات شـهـيـد بهشتى ، خامنه اى ، هاشمى رفسنجانى ، موسوى اردبيلى و آقايان احمد جلالى ، على اصغر مسعودى و مهندس ‍ سحابى بود كه بنا به تصويب اين هياءت آقاى مهندس علينقى خاموشى به رياست بنياد منصوب گرديد.
شـهـيـد حـاج مـهـدى عـراقـى در اداره امـور و سـازمـانـدهـى ابـتـدايـى آن بـويـژه در زمـيـنـه جـمـع آورى اموال مصادره اى در چهار چوب ضوابط و موازين تعيين شده تلاش گسترده اى داشت .
حـسـاسيت ماءموريتها و ضرورت نظارت دقيق تر بر اين مجموعه عظيم هماهنگى بيشتر با برنامه هاى دولت ، موجب شد كه در تاريخ 26/6/1359 ، امام (ره ) نخست وزير وقت را به عنوان نماينده خويش براى اداره بنياد منصوب نمايند.⁽²⁵⁸⁾
بسم الله الرحمن الرحيم
جناب آقاى رجايى ، نخست وزير ايدء الله تعالى
چون وضع بنياد مستضعفين موجب نگرانى اين جانب است و مسايل آن پيچيده است ، لازم است جناب عالى امور بنياد را در دست گرفته و تحت نظر اشخاص متدين متعهد كاردان آن را به نفع مستضعفين اداره نماييد.
اطلاعات لازم را مى توانيد از هياءتى كه اينجانب معين نمودم به دست آوريدم
انشاء الله تعالى موفق در خدمت به اسلام و مسلمين به خصوص ‍ مستضعفين باشيد.
و السلام عليكم و رحمه الله و بركاته
روح الله الموسوى الخمينى
شـهـيـد رجـايـى پـس از شرفيابى به حضور امام (ره ) گفتند: ((من از حضور امام اجازه گرفتم براى بنياد مستضعفين قانونى تهيه كنيم ... [بايد] اداره بـنـيـاد بـر اسـاس يـك قـانـون مـشـخـص بـاشـد و هـر كـس تـكـليـف خـودش را در آنـجـا بـدانـد. بـه نـظـر مـن اشـكـال اصـلى بـنـيـاد مـسـتـضـعـفـان دو چـيـز اسـت ، يـكـى گـسـتـرش وسـيـع و مـتـنـوع بـودن مـسـائل اسـت و ديـگـر ايـنـكـه افـرادى كـه در آنـجـا هـسـتـنـد، تـحـت يـك ضـابـطـه اى عمل نمى كنند و تا آنجايى كه من اين مورد را بررسى كرده ام ، مشكل اصلى آن بيشتر قسمت دوم است .))
بـا بـه شـهادت رسيدن رجايى ، از سوى امام (ره ) آقاى مير حسين موسوى ، نخست وزير وقت مسئوليت بنياد را عهده دار شدند. به دستور امام (ره ) مى بايست بهترين امكانات بنياد به جانبازان انقلاب اختصاص يابد.
در شهريور 1368، رهبر معظم انقلاب اسلامى آقاى محسن رفيقدوست را به رياست بنياد مستضعفان و جانبازان منصوب كردند.
اكـنـون سـهـم بـنـياد در فعاليتهاى اقتصادى ، اجتماعى و فرهنگى كشور قابل توجه است . تنوع ، كيفيت ، گستردگى و حجم محصولات و فعاليتهاى بـنـيـاد ايـن امكان را به وجود آورده ، كه بتواند به توسعه روابط بازرگانى ، مبادله تجربيات ، حضور مؤ ثر در نمايشگاههاى خارج از كشور و سرمايه گذاريها و فعاليتهاى مشترك با دولت و مؤ سسه هاى ايرانى و خارجى و صدور محصولات توليدى و خدمات فنى بپردازد.
بنياد داراى سه بخش اقتصادى ، جانبازان ، محرومان و مستضعفان است .
1- بـخـش اقـتـصـادى : شـامـل سـازمـانـهـاى صـنـايـع و مـعـادن ، عـمـران و مـسـكـن ، كـشـاورزى و صـنـايـع غـذايـى ، سـيـاحـتـى و تـفـريـحـى ، حـمـل و نـقـل و بـازرگـانـى و 3 مـؤ سـسـه مـالى و اعـتـبـارى ، مـطـالعـات تـاريـخ مـعـاصـر ايـران ، حسابرسى و خدمات مالى و مشاوره اى و يك اداره كل موزه ها است .
2- بـخش جانبازان : مسئوليت اريه خدمات بهداشت و درمان ، آموزش و اشتغال ، فرهنگى ، اجتماعى و هنرى و تسهيلات رفاهى به جانبازان را به عهده دارد.
3- بـخـش مـحرومان و مستضعفان : مسئوليت كمك به اقشار محروم در چهار چوب بودجه مصوب بنياد در قالب طرحها عمرانى در مناطق محروم را به عهده دارد.
نگاهى به دستاوردها و عملكرد بنياد
در حـال حـاضـر حـدود 115 هـزار نـفـر از جـانـبـازان زيـر پـوشـش خـدمـات بـنـيـاد هـسـتـنـد كـه در سال 1369، بيش از 43 درصد از آنها بيكار بودند، اما در حال حاضر آمار جانبازان بيكر به 3 درصد كاهش يافته است .
در بخش آموزش جانبازان ، اعم از ابتدايى ، راهنمايى ، متوسط و آموزش ‍ عال ، بنياد فعاليتهاى چشمگيرى داشته است . اكنون نزديك به 15 هزار نفر جانباز در انشگاه ها مشغول تحصيل هستند و بيش از 300 كانون قرآنى در سراسر كشور براى جانبازان و خانواده ها و فرزندان آنها داير شده است .
در ابـتـداى سـال 1368، كـمـتر از 700 نفر از جانبازان بالاى 70 درصد از طريق بنياد صاحب خانه شده بودند و اكنون 5500 نفر صاحب خانه شده و به تعداد 95 هزار نفر از آنها در سرتاسر كشور زمين داده شده است .
در بـخـش بـهداشت و درمان ، تعداد زيادى از جانبازان به خاتمه درمان رسيده اند و با خريد تجهيزات پزشكى و دعوت از پزشكان خارجى ، بيشتر امور درمانى در داخل كشور انجام مى شود كه اين خود كمك بزرگى به آنان است .
در سـالهـاى اخير از محل در آمدهاى بنياد هزينه هاى آن تاءمين مى شود و اكنون در آمد سالانه بنياد نزديك به 80 ميليارد تومان است كه 70 درصد آن صرف جانبازان و 30 درصد آن صرف محرومان مى شود.
تاءسيس كميته امداد امام خمينى (ره ): 14 اسفند 1357
و يطعمون الطعام على حبه مسكينا و يتيما و اسيرا - انما نطعمكم لوجه الله لا نريد منكم جزاء و لا شكورا.⁽²⁵⁹⁾
و بـه دوستى خدا به فقير و اسير و طفل يتيم طعام مى دهند و (گويند) ما فقط براى رضاى خدا به شما طعام مى دهيم و از شما هيچ پاداش و سپاسى نمى طلبيم .
جامعه اى كه بر مبناى الگوى اسلامى و مكتب علوى تشكيل شده است ، يك فرد مسلمان در برابر نيازها و گرفتاريهاى برادران دينى خود بى تفاوت نـمـى تـوانـد بـاشـد. بلكه با احساس مسئوليت ، در پى كمك به برادران خود و رفع مشكلات آنان خواهى بود. تا آنجا كه در لسان ائمه معصومين (عـليـه السلام ) كمك به برادر دينى با صد مرتبه طواف واجب خانه خدا برابرى مى كند. بر همين اساس بعد از اجراى حكم خدا و پياده كردن احكام الله ، خدمت به محرومين يكى از شيرين ترين عبادتهاست و اين سنت پيامبر و ائمه معصومين (عليه السلام ) بوده است .
سابقه كميته امداد امام خمينى (ره ) به سالهاى قبل از پيروزى انقلاب - حدودا سالهاى 1343- 1342- باز مى گردد كه تعدادى از انقلابيون كه در زمـره يـاران امام (ره ) بودند، ماءموريت پيدا كردند كه به خانواده هاى زندانيان ، نيازندان و مبارزين رسيدگى كنند. امدادگرى بويژه در دوران اوج گـيـرى انقلاب در طى سالهاى 57- 56، كه اعتصاب و تحصن همه جا را فراگرفت ، به منظور حمايت از اعتصاب كنندگان و زندانيان ، ادامه يافت . بـا پـيروزى انقلاب ، حمايت از نيازمندان در صدر برنامه ها قرار گرفت و 22 روز پس از پيروزى ، كميته امداد امام خمينى (ره ) با صدور فرمانى از جانب ايشان ، به عنوان دومين نهاد انقلابى در 14 اسفند 1357، تشكيل گرديد.
اين نهاد زير نظر مستقيم مقام ولايت و مؤ سسه اى عام المنفعه ، دايمى و غير انتفاعى است كه اساسنامه آن به توشيح و تاءييد امام (ره ) رسيده است .
مـركـز كـمـيـتـه امداد در تهران است و شعبه هاى آن در تمامى شهرها و اكثر بخشهاى كشور حتى در بعضى از كشورهاى مسلمان نشين داير مى باشد. در راءس ايـن كـميته يك شوراى پنج نفره است كه مسئوليت كليه امور را بر عهده دارد و با حكم ولى امر تعيين مى شوند. مطابق اساسنامه ، منابع مالى ايـن نهاد عبارت است از: كمكهاى مستقيم مقام معظم رهبرى ، عتبارات دولت ، كمكهاى مردمى ، مؤ سسه ها، نهادها و ارگانا، صدقات ، نذورات و هدايا،... و در آمدهاى حاصل از امور اقتصادى همين نهاد.
مديريت كميته امداد به عهده سرپرست آن است كه از اعضاى شوراى مركزى است و با راءى اكثريت انتخاب مى شود.
سـرپـرسـتـى ده مـعـاونـت دارد كـه عـبارتند از: ادارى و مالى ، پژوهش و برنامه ريزى ، خودكفايى ، خدمات درمانى ، عمران و ساختمان ، جذب هداياى مردمى ، حقوقى ، امور مجلس ، امور استانها و پشتيبانى .
ايـن نـهـاد از يك دفتر مركزى و 26 اداره كل تشكيل مى شود كه از جمله ، چهارده اداره كه زير نظر سرپرستى قرار دارد و بقيه را معاونتها نظارت و اداره مى كنند.
وظايف كميته امداد
وظايف اين نهاد بدين شرح است :
1- تلاش در جهت شناخت انواع محروميت ، رنج و كمبود، نارسايى مادى و معنوى .
2- يافتن محرومان و امداد ممكن در حد ضرورت ، براى رفع محروميت آنان از طريق اعطاى كمكهاى بلاعوض و وام و ايجاد كار مناسب .
3- اقدام در رفع درد و رنج افراد و خانواده هاى محروم ، از طريق معالجه و كمكهاى آموزشى و درمانى و مالى ، اعزام به خارج از كشور.
4- بـر طـرف كـردن كـمـبـود افـراد خـانـواده اى نـيـازمـنـد در مـنـاطـق مـخـتـلف كـشـور در حـد ضـرورت بـا اعـطـاى وام بـراى جـهـيـزيـه ، ادواج ، تحصيل ، معالجه و كمك به تعمير يا احداث مسكن و ساير موارد ضرورى .
5- آمـادگـى نـسـبـى بـراى جـبـران نـارسـايـيـهـايـى كـه در مـنـاطـق مـخـتـلف كـشـور در مـقـابـله بـا مـشـكـلات وجـود دارد، از قبيل : نارساييهاى باقيمانده از تصادفات ، اتفاقات و رويدادهاى طبيعى و تجاوزات و تعديات دشمنان داخلى و خارجى .
6- تـكـمـيـل فـعـاليـتـهـاى آمـوزشـى ، فـرهـنـگـى و تـبـليـغـاتـى در مـنـاطـقـى كـه دسـتـگـاه مـسـؤ ولى نـيـسـت يـا امـكـان كـافـى نـدارد، از قـبـيـل : كـمـك بـه دانـش آمـوزان ، مـؤ سـسـه هـاى فـرهـنـگـى ، انـجـمـن اسـلامـى ، كـتـابـخـانـه هـا، مـسـاجـد و محافل دينى .
7- همكارى و هماهنگى با ارگانهاى دولتى و نهادهاى انقلابى رسمى و مؤ سسه هاى خيريه .
8- تـهـيـه و تنظيم برنامه هاى آموزشى و فرهنگى و تربيتى در جهت رشد فكرى و تقويت روحيه امدادگرى و آموزش مهارتهاى لازم به افراد تحت پوشش .
9- تشويق و ترغيب مردم به انفاق و ايثار و كمك به محرومان و مستضعفان و كوشش در جذب هداياى مردمى .
10- فراهم آوردن امكانات و تسهيلات براى خودكفايى محرومان از طريق آموزش مهارتهاى فنى و حرفه اى و امكانات توليدى و كمكهاى سرمايه اى .
اهداف كميته امداد امام خمينى
مـقـام مـعـظـم رهبرى در ديدار با مسئولين كميته امداد در سال 1357، امداد رسانى به فقرا و گرسنگان را وظيفه اصلى و مهم كميته توصيف كردند و فرمودند:
هدف اصلى ما اين است كه در كشور هيچ فردى از گرسنگى رنج نبرد و آنگاه تاءكيد فرمودند كه هدف ما محو فقر در كشور است .
خدمات كميته امداد
كميته امداد امام هم اكنون خدمات گسترده اى را به اقشار مختلف محروم ارايه مى دهد، كه عبارتند از:
پـوشـش سـالمـندان مشمول طرح شهيد رجايى ⁽²⁶⁰⁾، پرداخت و ام فرض ‍ الحسنه ، تهيه جهيزيه براى نوعروسان خانواده هاى تحت پوشش ، كمك به بيماران هموفيلى ، كليوى و تالاسمى ، خدمات درمانى و بهداشتى و اجراى بيمه درمان خانواده هاى تحت پوشش ، ارايه خدمات فرهنگى و آموزش بـه دانـش آمـوزان و دانـشـجـويـان و طـلاب تـحـت پـوشـش ، كـاريـابـى بـراى مـدد جـويـان و مـعـرفـى آنـهـا بـه مـشـاغـل مـنـاسـب ، تـهـيه و واگذارى مواد اوليه و ابزار كار و تاءمين فضاى خودكفايى ، رسيدگى و نظارت بر فعاليتهاى خودكفايى به صورت دسـتـه جـمـعـى و كـارگـاهـهـا، تـشـكـيـل دروه هـاى كـارآمـوزى ، تـاءمـيـن مـسـكـن بـراى خـانـواده هـاى بـى بـضـاعـت ، كـمـك بـه طـرح كـنـتـرل مـواليـد خاناده هاى تحت پوشش ، ايجاد شغل در روستا و كمك به بازگشت آنها از شهر به روستا، جبران ديه ، اطعام و افطاريه ، كمك به خـانـواده هـاى مـحـروم كـشـورهـاى مـسـلمـان ، جـمـع آورى صـدقـات بـه مـنـظـور هـدايـت صـحـيـح آن ، ارايه خدمات عمرانى ، بازسازى و نوسازى مناطق سيل زده و زلزله زده ، جذب و صرف كمك هاى مردم ، ارايه كمك به مهاجرين جنگ و كمك به خانواده سربازان .
جمعيت تحت پوشش كميته امداد امام خمينى (ره )
تـا پـايـان سـال 1375، تـعـداد 497 هـزار خـانـوار بـا جـمـعـيـت 266/740/1 نـفـر شـامـل ايـتـام ، بـى سـرپـرسـتـان ، از كـارافـتـادگـان و سـايـر نـيـازمـنـدان بـه صـورت دايـمـى تـحـت پـوشـش بـوده انـد كـه 804/203 خـانوار شـامـل 133/585 نـفـر در روسـتا و 273/293 خانوار شامل 113/882 نفر در شهر هستند. بعلاوه تعداد 175277 نفر نيز به صورت موردى از اين خدمات بهره مند شده اند.
حمايت از محرمان خارج از كشور
بـر اسـاس ايـنـكـه مـسـلمـانـان امـت واحـده انـد و بـراى كـمـك بـه مـحـرومـيـن مـحـدوده جـغـرافـيـايـى نـمـى تـوان قايل شد، كميته امداد دامنه فعاليتهاى خود را در چند كشور مسلمان ، به شرح زير گسترش داده است :
1- لبنان
از اواخـر سـال 1366، كـمـيـتـه امـداد يـا 16 واحـد، شـامـل يـك واحـد مـركـزى و يـك شـاخـه اصـلى و 7 مـؤ سـسـه تـابـعـه در لبـنـان مشغول فعاليت شده است كه هم اكنون 4525 خانوار با جمعيت 10029 نفر را تحت پوشش ‍ دارد.⁽²⁶¹⁾
2- افغانستان
در سـال 1371، يـك شـاخـه اصـلى در كـابـل و يـك شـاخـه فـرهـى در قـلعـه فـتـح الله خـان ، در سـال 1372، يـك شـاخـه اصـلى در مـزار شـريـف و در سـال 1373 ، يـك شـاخه اصلى در شهر باميان تاءسيس شده است كه 6742 خانوار با جمعيت 28311 نفر را به صورت دايمى و فصلى و موردى تحت پوشش ‍ دارد.
3- جمهورى آذربايجان
در سـال 1372، يـك شاخه اصلى در شهر باكو تاءسيس شد كه هم اينك بيش ‍ از هفت هزار خانوار، با جمعيتى بيش از بيست هزار نفر را تحت پوشش ‍ قرار دارد.
4- تاجيكستان
مردم تاجيك از نظر فرهنگ و سنت ، نزديكى بسيارى با ايرانيان دارند و در اين كشور 80 درصد مردم در زير خط فقر زندگى مى كنند.
هـمـزمـان بـا دهـه فـجـر 1373، كـمـيـتـه امـداد در شـهـر دوشـنـبـه تـاءسـيـس شـد كـه تـا بـه حال به بيش از سه هزار خانوار با جمعيتى بالغ بر بيست هزار نفر بطور دايمى و به تعداد زيادى به صورت موردى كمك شده است .
5- بوسنى
در سال 1372، يك شاخه از كميته امداد در كشور بوسنى تاءسيس شده است .
خدمات فوق العاده
كـمـيـتـه امـداد در طـول جـنـگ تـحـمـيـلى از طـريـق 4 پـايـگـاه اصـلى ايـسـتـگـاه صـلواتـى و 22 پـايـگـاه فـرعـى مـشـهـور در خـطـوط اول جبهه ، به رزمندگان اسلام خدمات ارايه داده و با اعزام پرسنل خود به جبهه 18 شهيد و دهها مجروح و آزاده تقديم انقلاب كرده است .
روز درختكارى : 15 اسفند
يـكـى از زيـبـاتـريـن و پـرثـمـرتـريـن نـعـمـتـهـاى بـيـكـران پـروردگـار مـتـعـال ، درخـت مـى بـاشـد كـه بـخـش قـابـل تـوجـهـى از نـيـازهـاى انـسـان و سـايـر مـوجـودات زنـده را بـر آورده مـى سـازد تـا حـدى كـه انـسـان نـوعـى تـقـدس و ارزش مـعـنوى براى آن قايل شده است .
در ايـران بـاسـتان نيز نوشته هاى افسانه اى در مورد درخت و درختكارى ، به رشته تحرير در آمده ، كه بيانگر احترام خاص ايرانيان به موضوع درخـتكارى از زمانهاى ديرين است . تاريخ مى گويد كه ايرانيان حتى در دشوارترين شرايط جغرافيايى ، در ابعاد وسيعى به كاشت درخت پرداخت و زمـيـن را بـه بركت وجود درختان سرسبز و زيبا، بارورتر و با طروات تر ساخته اند. درختكارى علاوه بر داشتن پشتوانه اى از علايق ملى و سنت تـاريـخى در ايران ، با اعتقادات مذهبى مردم نيز پيوند دارد، امر كه اجر دنيوى و اخروى دارد و از حرمت و قداست ويژه اى برخوردار است ، تاحدى كه كاشت درخت ، نوعى عبادت فرض ، ولطمه به آن ، گناه محسوب مى شده است ، زيرا از ديرباز، چوب درختان نقش پر اهميتى در زندگى بشر داشته و انسان استفاده هاى بسيار متنوعى را از آن مى كرده است .
در ايـن زمـيـنـه احاديث و روايات معتبرى از پيامبر گرامى اسلام (صلى الله عليه و آله و سلم ) و ائمه معصومين (عليه السلام ) وجود دارد كه بيانگر اهميت درختكارى از نظر آن بزرگواران است .⁽²⁶²⁾
امام جعفر صادق (عليه السلام ) فرموده است : 6 چيز است كه مؤ من پس از مرگ ، از آنها بهره مند مى شود: فرزند طالح ، مصحفى كه از او بماند، چاه آبى كه حفر كرده باشد، آبى كه جارى كند، سنت نيكى كه بنهد و درختى كه بكارد.
روايت شده است : حضرت على (عليه السلام ) به ايجاد نخلستان بزرگى پرداختند و به دست مبارك و تلاش مستمرشان ، آن را به بار نشاندند.
رهبر معظم انقلاب اسلامى ، ضمن تاءكيد فروان بر اهميت كاشت درخت در هر ممكانى كه امكان آن وجود دارد، تصريح كرده اند:⁽²⁶³⁾
اگر هر فرد ايرانى فقط يك نهال بكارد، ميليونها درخت بر آنچه موجود است ، افزوده خواهد شد.
در قـرآن كـريـم ، مـتـجـاوز از 20 آيـه بـه تـمـشـيـت و قـدرت الهـى كـه چـگـونـه سـر رويـش در دل دانـه هـا نـهـاده شـد و مـيـوه هايى كه در رنگ و شكل و طعم و عطر و خواص ديگر، به عبارت خود قرآن ، متشابه و غير متشابه خلق شده است [اشاره دارد] و هـمـه ايـنـهـا آيـات و بـيـنـاتـى اسـت از مـوهـيـت و بـركـات الهـى در حـق بـنـدگـان و نـشـانـه هـايـى بـراى معرفت و پرستش پروردگار. به قول سعدى (عليه الرحمه ):

برگ درختان سبز در نظر هوشيار

هر ورقش دفترى است معرفت كردگار

در جـمـهـورى اسلامى ايران ، از 15 تا 22 اسفند ماه به عنوان "هفته منابع طبيعى تجديد شونده " نامگذارى شده است كه نخستين روز اين هفته ، "روز درخـتـكـاى " اسـت و مـراسـم ويـژه اى بـه هـيـمـن مـنـاسـبـت بـر پـا مـى شـود. در ايـن هـفـتـه ، نـهال انواع درختان ، متناسب با شرايط جوى ايران بين مردم توزيع مى گردد و شيوه هاى كاشت درخت به علاقه مندان آموزش داده مى شود. آنچه اهميت درخـتـكـاى را در ايـران دو چـنـدان كـرده است ، شرايط آب و هوايى خشك و كم باران اغلب مناطق كشور است . ميزان بارندگى در بسيار از نقاط ايران ، فقط 250 تا 300 ميليمتر است . با كاشت درختان سازگار با اين وضعيت جوى ، مى توان به تلطيف هوا پرداخت و محيط زيست را با طراوت كرد.
فوايد درخت
درخت در تابستان به عنوان سايبانى خوب و در زمستان به عنوان سوختى مناسب است . ميوه بسيارى از درختان ، خوردنى است . درختان علاوه بر تلطيف هـوا و پـالايـش آن ، مـوجـب حـفـظ مـحـيط زيست ، ايجاد فضايى سرسبز و زيبا براى گردش ، تاءمين آبهاى زيرزمينى ، ازدياد آب رودخانه ها و چشمه سـارهـا، حـفـظ خـاك و حاصلخيزى اراضى كشاورزى نيز مى شود. كاشت درختان در اطراف مزارع ، دسترنج كشاورزان را از گزند باد در امان مى دارد. هـمـچـنـيـن ، بـا غـرس درخـت مـى تـوان از پـيـشـروى بـيـابـانـهـا و كـويـرهـا جـلوگـيـرى بـه عمل آورد.
عـلاوه بـر مـوارد مـذكـور، اسـتـفـاده از چـوب درخـتان در تاءمين نيازهاى اساسى صنايع چوب و فرآورده هاى فرعى آن و همچنين ، مصرف شيره برخى درختان در صنعت و تهيه دارو، نقش درختان را در پيشرفت اقتصاد جامعه آشكار مى سازد.
اهميت حفاظت از جنگلهاى ايران
هر درختى كه در گوشه اى روييده و شاخ و برگ گسترده است ، متعلق به آحاد ملت و بخشى از ثروت ملى محسوب مى شود، بنا بر اين ، حراست از هر درختى جزء وظايف ملى و شرعى ماست و قصور در اين زمينه گناهى بزرگ است ، زيرا درختان به عنوان مهمترين منابع تجديد شونده طبيعى ، نقش ، بـسـيـار مـهمى در زندگى ما دارند و به قولى ، از گهواره تاگور مورد مصرف انسان قرار مى گيرند و به وى فايده مى رسانند. پس اگر با تيغ جهالت و سود پرستى به مصادف درختان جوان برويم ، گناهى نابخشودنى را مرتكب شده ايم .
سـرزمـيـن ايران با وجود داشتن شرايط جوى غير يكنواخت و كم آبى ، محل رشد و نمو درختان بزرگ و تنومندى بوده ، كه برخى از آنها چند دهه عمر كـرده انـد و از نظر ارتفاع و ضخامت ، زبانزد خاص و عام شده اند، براى مثال ، در نبش كوچه اى موسوم به "غريبان " واقع در بازار تهران ، درخت گـردوى عـظـيـمـى كـه طـول آن 30 مـتـر و قـطـر تـنـه اش 4 مـتـر و گـفـتـه مـى شـود، ايـن درخـت حـدود 850 سال عمر دارد.
در كشور شيلى ، 84 ، فنلاند 72 ژاپن 63 سوئد 56 و ايران فقط 10 جنگل دارد.
بنابر آمار رسمى ،⁽²⁶⁴⁾ روزانه در شهر تهران ، بيش از 6 هزار تن "منواكسيد كربن "550 تن " هيرو كربنهاى اشباع نشده "، 66 تن "اكسيدهاى ازت "، 13 تن "دى اكسيد گوگرد"، 5 تن سرب و مقادير زيادى ذرات معلق در هوا، وارد ريه هاى ساكنان شده و سبب بروز بيماريهاى گوناگونى مـى گـردد. كـارشـنـاسـان ، گـسـتـرش فـضـاى سـبـز قـادر اسـت ، "اكـسـيـژن " مـورد نـيـاز يـك انـسـان را بـراى مـدت يـك سال تاءمين كند. اين در حالى است كه متراژ فضاى سبز موجود براى هر يك از شهروندان تهران كمتر از 3 متر مربع بر آورده شده است .