با انتشار خبر، حوزه نجف در هاله اى از غم و اندوه فرو رفت . درسها تعطيل شد و روحانيت به سوگ نشست . جنازه آن شهيد توسط ياران و شاگردان او در اول آبـان مـاه بـه كـربـلا بـرده شـد. در ايـن مـراسـم جـمـعـيـت انـبـوهـى شـركـت كـردنـد و جـنـازه را بـا آب فـرات غـسـل داده و در مـحـل خـيـمـه گـاه امـام حسين (عليه السلام ) كفن كردند و پس از طواف در حرم مطهر حضرت سيدالشهداء (عليه السلام ) و حضرت عباس (عـليـه السـلام )، بـه نجف بازگرداندند و روز بعد جنازه آن شهيد از مسجد بهبهانى (واقع در بيرون دروازه نجف ) با شرك انبوهى از علما، فضلا، طـلاب ، كـسبه ، اصناف و ديگر اهالى نجف به طرف صحن مطهر علوى تشييع شد. امام (ره ) در مسجد بهبهانى حضور يافت و پس از توقفى كوتاه و خـوانـدن فـاتـحـه ، بـا قـامـتـى اسـتـوار به خانه بازگشت و در مراسم تشييع و خاكسپارى شركت نكرد. در هنگام تشييع جنازه ، بازار نجف يكپارچه تـعـطـيـل شـد. آيـه الله خـويـى (ره ) به خاك سپرده شد. شب هنگام امام (ره ) پس از زيارت حرم مطهر حضرت على (عليه السلام ) به سراغ فرزند عـارف ، عـالم و مجاهد خود كه در دل خاك آرميده بود رفت و با چهره اى باز و آرام نخست براى يكايك عالمانى كه در آن مقبره دفن شده اند اعلام قرائت فـاتـحـه كـردنـد و در پايان ، از حاضران خواستند براى مصطفايش طلب مغفرت كنند و در آن لحظه كه همه چشمها اشك ريزان بود، امام (ره ) از سر قبر فرزندش برخاست و بدون كوچكترين آزردگى و گرفتگى از حاضران تشكر و از آنجا بيرون رفت .
تاءثير شهادت آيه الله بر نهضت اسلامى
ايـن شـهـادت ، نـهـضـت اسـلامـى پـانـزده سـاله ايـران را جـان تـازه اى بـخـشـيـد بـه گـونـه اى كـه يـكـبـاره فـراگـيـر، و بـه شكل انقلابى طوفان زا و كاخ برانداز در آمد.
البـتـه شـنـاخـت و بـررسـى انـگـيـزه هـا و عـلل پـيـروزى انـقـلاب بـه مـطـالعـات و تـحـقـيـقـات گـسـتـرده اى نـيـاز دارد، امـا بـه شكل كوتاه و گذرا علل و عوامل فراگيرى نهضت امام (ره )، در پى شهادت حاج سيد مصطفى را مى توان اين گونه برشمرد:
1- بـرگـزارى مـراسـم بـزرگداشت در بيشتر نقاط كشور: اصحاب مسجد و محراب ، در پى دريافت خبر شهادت مظلومانه مجتهدى كه مايه اميد براى اسلام و ايران بود، سخت به خشم آمدند و نتيجه گيرى كردند كه رژيم شاه با دست زدن به اين جنايت ، انتقام كينه توزانه اى از امام (ره )، آن هم در ديار غربت و در محل تبعيد گرفته است . از اين رو مصمم شدند كه دست كم با برپايى مراسم سوگوارى با رهبر و امام امت همدردى كنند. رژيم شاه بـراى آنـكـه خـود را بـى طـرف وانـمـود كـنـد، از بـرپايى مراسم جلوگيرى نكرد و كوشيد كه خود را بى تفاوت بنماياند. كارشناسان رژيم مى پـنـداشـتـنـد شـور و هيجانى كه كشور را فراگرفته ، به دنبال برپايى مراسم فروكش مى كند و اين مراسم سوپاپ اطمينانى است كه از انفجار پيشگيرى خواهد كرد! غافل از آنكه اين مراسم با آن گستردگى مايه آگهى ، رشد سياسى و جراءت و جسارت بيشتر مردم و هرچه فروزان تر شدن آتش خشم و قهر آنان خواهد شد، خشم و خروشى كه كنترل ناشدنى است . مراسم بزرگداشت تا چهلم شهادت او بطور پيوسته در استانها، شهرها و شهرستانها تداوم يافت . در اين مجالس ‍ گويندگان مذهبى و مجاهدان روحانى با بهره گيرى از فرصت به دست آمده در تبيين خط و انديشه امام (ره ) و نـماياندن هر چه بيشتر ماهيت ضد اسلامى شاه و انگيختن توده ها بر ضد هياءت حاكمه خودكامه و وابسته به بيگانه ، داد سخن دادند و با آوردن نـام خـمـيـنـى ، آفـريـنـنـده حـمـاسـه هـا، شـورشـهـا، چـهـره جـامـعـه را دگـرگـون كـردنـد. از روز اول آبان ماه 1356، يكباره نام و ياد امام (ره ) در فضاى پهناور ايران طنين افكند و شور و شوق نوينى در دلها پديد آورد.
2- به صحنه آمدن مردم : ملت در طى نهضت اسلامى ايران در سنگر مسجد رشد سياسى و آگاهى دينى بايسته اى يافته و به اسلام ناب محمدى تا انـدازه اى شـنـاخـت پـيـدا كـرده بـودنـد و بـراى دسـت زدن بـه خـيـزشـى هـمـگـانـى ، آمـادگـى كـامـل داشـتـنـد. بـرگـزارى مـراسـم بزرگداشت اين مجال را به مردم داد تا آنچه را كه در مكتب انقلابى اسلام آموخت بودند به كار بندند و نفرت و بـيزارى خود را از رژيم شاه اعلام كنند. مردم در اين مراسم تنها وفادارى و ابراز احساسات نسبت به امام (ره ) بسنده نكردند، بلكه با دست زدن به تـظـاهرات خيابانى و درگيرى با پليس ، زمينه فراگيرى انقلاب اسلامى را فراهم كردند. قيام خونين 19 دى 1356، در واقع اوج اين تظاهرات و راه پيمايى مردمى بود.
3- رهـبـريهاى داهيانه امام (ره ): از سال 1341، كه نهضت اسلامى آغاز شد ، امام (ره ) همواره با راهنماييها و رهنمودهاى سازنده و حيات بخش خود، ملت ايـران را بـه سوى نور و روشنايى و حركت و خروش پيش مى بردند و به آنان آگاهى و بينش مى دادند. اين رسالت را در تبعيدگاه تركيه و نجف نـيـز پى گرفتند. در تركيه با نگارش كتاب تحرير الوسيله و آوردن يك سلسله احكام سياسى و انقلابى اسلام در اين كتاب ، راه مبارزه ، حركت و خـيـزش را به ملتهاى مسلمان نشان دادند. در نجف نيز با تدريس و بخصوص بحث ولايت فقيه يا حكومت اسلامى ، و با اعلاميه ها و سخنرانى هاى خود در فـرصـتهاى مناسب ، نهضت اسلامى ايران را تدام بخشيدند و به رشد سياسى ملت ايران كمك كردند. در آن برهه حساس كه ملت ايران از شهادت آيـه الله سـيـد مـصـطـفـى ، خـشـمـگـيـن و عصيان زده بودند، امام (ره ) دريافتند كه اجتماعات بزرگى در نقاط مختلف كشور به مناسب شهادت فرزند دلبـنـدشـان بـر پـاسـت و گرم نگهداشتن اين اجتماعات و بهره گيرى شايسته از آنها تنها با رهبريهاى حكيمانه امكان پذير است . از اين رو با يك سـلسـله اعـلامـيـه هـا و سـخـنرانيها كوشيدند اين اجتماعات بزرگ سياسى را گسترش دهند و با مغتنم شمردن فرصت پيش آمده نگذارند مشعلى كه با شهادت فرزندشان فروزان شده به خاموشى گرايد.
4- اتـحـاد و يـگـانـگـى : بـا شـهـادت سيد مصطفى اتحاد چشمگير و كم نظيرى در ميان ملت پديد آمد. عموم مردم ، روحانيون ، دانشگاهيان ، سازمانها و گـروه هـاى سـيـاسـى و...، يـكـپـارچـه و يـك صـدا پـشـت سـر امـام (ره ) بـه حـركـت در آمـدنـد كـه ايـن خـود از مـهـمـتـريـن عوامل در پيروزى انقلاب به شمار مى رود.
پيام امام خمينى (ره )
امام (ره ) در پيامى خطاب به ملت ايران ، فرمودند:⁽³⁵⁾
ايـنـطـور قـضايا مهم نيست ، خيلى پيش مى آيد، براى همه مردم پيش مى آيد و خداوند تبارك و تعالى الطافى دارد به ظاهر و الطافى خفيه است . يك الطـاف خـفـيـه اى خـداى تـبـارك و تـعـالى دارد كـه مـاهـا عـلم بـه آن نـداريـم ، اطـلاعـى بـر او نـداريـم ، و چـون نـاقـص هـسـتـيـم از حـيـث علم ، از حيث عـمـل از هر جهتى ناقص هستيم . از اين جهت در اينطور امورى كه پيش مى آيد جزع و فزع مى كنيم ، صبر نمى كنيم ، اين براى نقصان معرفت ماست به مـقام بارى تعالى . اگر اطلاع داشتيم از آن الطاف خفيه اى كه خداى تبارك و تعالى نسبت به عبادش دارد و انه لطيف على العباد و اطلاع بر آن مـسـايـل داشـتيم ، در اينطور چيزهايى كه جزيى است و مهم نيست ، آنقدر بى طاقت نبوديم ، مى فهميديم كه مصالحى در كار است ، يك الطافى در كار است ، يك تربيت هايى در كار است .
تاءليفات
شـهيد داراى آثار و تاءليفات زيادى است كه اين آثار نشانگر عظمت علمى و فكرى آن مرحوم است . در اين خصوص مرحوم حجه الاسلام و المسلمين سيد احـمـد خـمـيـنـى (ره ) مـى گـويـنـد: ((اجـازه بـفـرمـايـيد در اين مورد مقدمه اى عرض كنم و آن اين است كه معمولا افراد در بازدهى علمى و اجتماعى و با تـخصصى خودشان نيازمند به طى مراحلى هستند كه بعد از آن مراحل مى توانند تز و يا اجتهاد خود را در معرض بهره بردارى ديگران قرار دهند كه مـتـاءسـفـانـه ايـشـان پـس از اتـمـام مـراحـل لازم و در آغـاز تـقـريـر و بـيـان نـظـريـات عـلمـى و اجـتـهـادى خـود بـه شـهـادت مـى رسـد و در عـيـن حال كتابهايى از ايشان باقى مانده است ...))
تاءليفات آن مرحوم عبارتند از:⁽³⁶⁾
1- القواعد الحكميه (حاشيه بر اسفار كه مخطوط مى باشد).
2- كتاب البيع (دوره كامل مباحث استدلالى بيع در سه جلد).
3- مكاسب محرمه در دو جلد.
4- مستند تحرير الوسيله .
6- تعليقه اى بر عروه الوثقى .
7- تفسير قرآن الكريم در سه جلد.
8- تحريرات فى الاصول (از اول اصول تا استصحاب تعليقى ).
9- شرح زندگانى ائمه معصومين (عليه السلام ) تا زندگانى امام حسين (عليه السلام ).
10- كتاب الاصول .
11- القواعد الرجاليه .
12- كتابى در مبحث نكاح .
ضمنا در تبعيدگاه تركيه نيز دو كتاب ((قاعده لاتعاد)) در 180 صفحه و((مكاسب المحرمه )) در 420 صفحه را نوشته است .
تاءسيس سازمان ملل متحد: 2 آبان 1324/24 اكتبر 1945
جـنـگ جـهـانـى دوم ، بـا حـمـله آلمـان بـه لهـسـتان در اول سپتامبر 1939 برابر با دهم شهريور 1318 شروع شد. چون دولتهاى فرانسه و انگليس بـالهـسـتـان قـرار دادى داشـتند كه هرگاه آن كشور از جانب دولتى ديگر مورد تعرض واقع شود به نفع لهستان وارد پيكار شوند، به دولت آلمان اعلان جنگ دادند.
در تـيـر 1320، كـه در هـمـه جبهه ها پيروزى با دولت آلمان و متحدينش بود، نمايندگى دولتهايى كه به انگلستان پناهنده شده بودند، در قصر ((سنت جيمس )) در لندن بيانيه زير را صادر كردند:
((يـگـانـه اسـاس صـلح بـا دوام ، هـمـكـارى مـلل آزاد عـالم اسـت . در دنـيـايـى كـه تـرس و تـعـرض در آن نـبـاشـد و مـردم بـه جـان و مال خود مطمئن باشند. ما در اينجا جمع شده ايم كه اين منظور را در زمان جنگ و هنگام صلح تامين كنيم .))
منشور آتلانتيك
سـه مـاه پـس از صـدور بـيـانـيـه ، لنـدن روزولت رئيـس جـمـهـور آمريكا و چرچيل نخست وزير انگلستان در يك ناوجنگى موسوم به ((آوولز)) در اقـيـانـوس ‍ اطـلس بـا يـكـديـگـر مـلاقـات كـردنـد و مـسـايـل مـهـم جـهـانـى را مـورد بـحـث قـرار داده ، مـنـشـورى را كـه شامل 8 ماده است و به نام منشور آتلانتيك شهرت يافته ، امضا كردند.
در آذر 1330، بـه پـيـشـنـهـاد انـگـليـس بـا شـركـت رئيـس جـمـهـور آمـريـكـا و نـخـسـت وزيـر انـگـليـس و سـفير كبير شوروى ، كنفرانسى در واشنگتن تـشـكـيـل شـد. يـكـى از اقـدامـهـاى اسـاسـى ايـن كـنـفـرانـس تـنـظـيـم اعـلامـيـه مـلل مـتـحـد اسـت كـه در سـال 1320 بـه امـضـاى 26 دولت كـه بـا آلمـان و مـتـحـدانـش در جـنـگ بـودنـد، رسـيـد. در ايـن اعـلامـيـه دول متحد ضمن تاييد اصول منشور آتلانتيك ، متعهد شدند كه از همه وسايل و منابع اقتصادى و نظامى خود براى غلبه بردشمن مشترك استفاده نمايند و جـنـگ را تـا پـيـروزى نـهـايـى ادامـه دهـنـد. دولت ايـران هـم در 17 شـهـريـور 1322، الحـاق خـود را بـه اعـلامـيـه ملل متحد اعلام كرد و به دولت آلمان اعلان جنگ داد.
اعلاميه مسكو
در پـايـيـز هـمـان سـال نـمـايـنـدگـان چـيـن ، شـوروى ، انـگـليـس و آمـريـكـا در مـسـكـو جـلسـه اى تـشـكـيـل ، و طـرح ديـگـرى را تـهـيـه و امـضـا كـردنـد كـه بـه اعـلامـيـه مـسـكـو مـعـروف اسـت . در ايـن طـرح تـشـكـيـل سـازمـان جـهـانـى جـديـدى ضـرورت داشـت كـه حـافـظ صـلح و امـنيت جهانى باشد. نمايندگان اين چهار كشور دوباره در تابستان و پاييز سال 1323، در واشنگتن ملاقات كردند تا طرح سازمان جديد را بطور مفصل بريزند.
در اسـفـنـد 1323، اسـتالين ، چرچيل ، روزولت ⁽³⁷⁾ در "يالتا" واقع در كرانه جنوبى شبه جزيره كريمه ملاقات كردند و مسئله را مورد مطالعه بـيـشـتـرى قـرار دادنـد. و سـرانـجـام از كـليـه كـشـورهـايـى كـه عـليـه آلمـان و ژاپـن مـى جـنـگـيـدنـد ، بـراى تـشـكـيـل كـنـفـرانـسـى در سـانـفـرانـسـيـسـكـو دعـوت كـردنـد. ايـن كـنـفـرانـس از فـرورديـن تـا خـرداد 1324، ادامـه داشـت و در چـهـارم تـيـرمـاه هـمـيـن سال منشور ملل متحد به اتفاق آرا تصويب شد. اين منشور روز بعد به وسيله نمايندگان پنجاه دولت كه در آنجا حضور داشتند امضا شد و محلى نيز بـراى كـشـور لهـسـتـان كـه در آن زمـان نـمـايـنـدگـانـش در كـنـفـرانـس حـضـور نـداشـتـنـد، در نـظـر گـرفـتـه شـد. بـه ايـن تـرتـيـب سـازمـان ملل متحد 51 عضو اصلى پيدا كرد.
پـس از تـنـظـيـم و تـصـويـب منشور 111 ماده اى ملل متحد در 19 فصل ، آن را به كليه كشورها فرستادند تا مانند هر عهدنامه بين المللى ديگر به تـصـويـب مـجـالس قـانـونـگـذارى و بـه امـضـاى رئيـس كـشـورهـا بـرسـد. در ايـران مـنـشـور ملل متحد در شهريور 1324، به تصويب مجلس شوراى ملى رسيد.
سـرانـجـام در دوم آبـان 1324 بـرابـر بـا 24 اكـتـبـر 1945، مـنـشـور مـورد بـحـث بـه تـصـويـب تـعـدادكـافـى از كـشـورهـا رسيد و وجود سازمان ملل متحد تحقق يافت و اين روز در سراسر جهان روز ملل متحد ناميده شد.
اركان اصلى سازمان ملل متحد
براى سازمان ملل متحد شش ركن اصلى در نظر گرفته شده است . اين اركان عبارتند از:
1- مجمع عمومى .
2- شوراى امنيت .
3- دبيرخانه .
4- ديوان بين المللى دادگسترى .
5- شوراى اقتصادى و اجتماعى .
6- شوراى قيموميت .
وظايف و اختيارات مجمع عمومى
1- توصيه درباره حفظ صلح و امنيت ملى .
2- پذيرش اعضاى جديد.
3- تعليق حقوق و امتيازات اعضا.
4- اخراج اعضا.
5- مسايل مربوط به طرز كار رژيم قيموميت .
6- مسايل مربوط به بودجه .
7- انتخاب اعضاى سه ركن اصلى از اركان سازمان .
تـصميمهاى مجمع عمومى با اكثريت آراى اعضا اتخاذ مى شود. جلسات مجمع عمومى علنى است و افرادى به عنوان تماشاگر مى توانند در آن شركت كـنـنـد. در حـال حـاضـر 185 كـشـور در مـجـمـع عـمـومـى نـمـايـنـده دارنـد. زبـانـهـاى رسـمـى در سـازمـان مـلل ، انـگـليسى ، فرانسه ، روسى ، اسپانيولى ، چين و عربى است . طرز كار مجمع عمومى شبيه پارلمان است . اين مجمع داراى مقررات داخلى ، هيئت رئيسه و كميسيون هائى است كه به مسايل مختلف رسيدگى و مى تواند سازمانهاى فرعى ايجاد كند.
وظايف و اختيارات شوراى امنيت
شـوراى امـنـيـت ، مـهـمـتـريـن ركـن سـازمـان و وظـيـفـه اصـليـش حـفـظ صـلح و امـنـيـت بـيـن المـللى ، بـر اسـاس اصـول و قـواعـد سـازمـان مـلل اسـت و مـى تـوانـد نـسـبـت بـه مـوانـع پـديـد آمـده در راه صـلح اقـدامـهـايـى از قبيل فشارهاى اقتصادى و يا اقدامهاى نظامى به كشورهاى عضو توصيه نمايد. برخى از وظايف اين شورا عبارتند از:
1- تهيه طرحهاى كنترل تسليحات .
2- دخالت براى حل مسالمت آميز اختلافات دولتها.
3- مـداخـله بـراى رفـع تـهـديـدى كه نسبت به صلح بين المللى به عمل آمده ، يادفع خطر از عواقب صلحى كه گسسته شده و يا جلوگيرى از ادامه تـجـاوزى كـه صـورت گـرفته است . تصميمهاى شوراى امنيت گاهى بصورت قطعنامه است كه جنبه توصيه دارند و گاهى بصورت تصميم متخذه اعلام مى گردد كه از طرق اقدامات سياسى ، اقتصادى و يا از راه عمليات نظامى اجرا مى گردد.
شـوراى امـنـيـت داراى 15 عـضـو اسـت كـه 5 عـضـو آن دايـمـى و 10 عـضـو ديـگـر مـوقـت و بـراى مـدت 2 سال انتخاب مى شوند و نمى توانند براى دو دوره متوالى انتخاب گردند.
اعضاى دائمى شورا عبارتند از: آمريكا، روسيه ، انگلستان ، فرانسه و چين كه از حق وتو نيز بر خوردار هستند.
دبيرخانه و وظائف دبير كل
دبيرخانه ركن ادارى و دايمى سازمان است كه در راءس آن چ قرار دارد و با توصيه شوراى امنيت به وسيله مجمع عمومى انتخاب مى شود.
دبـيـر كـل بـالاتـريـن مـقـام ادارى سازمان ملل است و مى تواند در تمام جلسه هاى مجمع عمومى ، شوراى امنيت و ساير اركان سازمان شركت كند. دبير كـل بـراى مـدت 5 سـال و بـنـا بـه تـوصيه شوراى امنيت توسط مجمع عمومى منصوب مى شود و انتخاب دوباره او بلامانع است . وى داراى دو دسته وظـايـف ، ادارى و سـيـاسـى اسـت كـه بـا هـمـكـارى چـنـد تـن از مـعـاونـيـن انـجـام مـى دهـد. او بـعـنـوان رئيـس ادارى مسئول اداره سازمان ، استخدام كارمندان و نظارت بر كار آنهاست . از نظر سياسى وظيفه دارد براى حفظ صلح و امنيت جهانى با شوراى امنيت همكارى و نظر اين شورا را در مورد هر موضوع موافق با امنيت بين المللى ، جلب كند.
ديوان بين المللى دادگسترى
ايـن ديـوان ركـن اصـلى قـضايى سازمان ملل و فعاليت آن طبق اساسنامه مصوب مى باشد. تمام كشورهاى عضو و غير عضو كه صلاحيت قضايى آنان تـوسـط سازمان پذيرفته شده است ، مى توانند جهت ارايه شكايتهاى خويش به ديوان رجوع كنند. البته ديوان فقط به شكايتهايى رسيدگى مى كند كه مربوط به كشورها باشد نه دعاوى عادى فردى .
مـركـز ديـوان در شـهـر ((لاهـه )) هـلنـد اسـت و اعـضـاى آن 15 قـاضـى مـسـتـقـل از مـليـتـهـاى مـخـتـلف هـسـتـنـد كـه بـراى مـدت 9 سال توسط مجمع عمومى و شوراى امنيت انتخاب مى شوند.
شوراى اقتصادى و اجتماعى
ايـن شـورا زيـر نـظـر مـجـمـع عـمـومـى فـعـاليـت مـى كـنـد و مـركـب از 54 عـضـو اسـت كـه 18 عـضـو آن هـر سال براى يك دوره سه ساله توسط مجمع عمومى انتخاب مى شوند و مى توانند دوباره هم انتخاب شوند.
مهمترين وظايف اين شورا عبارت است از:
- بـنـيـان گذاشتن و يا انجام دادن مطالعات ، گزارشها و توصيه هايى در مورد همكاريهاى اقتصادى ، اجتماعى و فرهنگى ، آموزشى - بهداشتى بين المللى .
- ترويج احترام به حقوق بشر و آزاديهاى اساسى براى همگان و رعايت آنها.
شوراى قيمومت
اين شورا زير نظر مجمع عمومى وظايف سازمان را در مورد سرزمينهاى تحت قيمومت - بجز مناطقى كه سوق الجيشى شناخته شده اند - انجام مى دهد.
شوراى امنيت وظايف سازمان را در نواحى سوق الجيشى با كمك شوراى قيمومت ، در زمينه هاى سياسى ، اقتصادى و اجتماعى و آموزشى به عهده دارد.
اين شورا سالى يكبار و معمولا در ماه ژوئن تشكيل جلسه مى دهد و راى گيرى در آن بر اساس اكثريت ساده (1 + (2/1))، است .
اعضاى آن عبارتند از:
- اعضاى دايم شوراى امنيت .
- اعضاى اداره كننده سرزمينهاى تحت قيمومت .
- تعدادى از ساير كشورها كه در اينگونه سرزمينها نقشى دارند.
سـازمـانهاى ديگرى نظير، سازمان علمى ، فرهنگى و تربيتى ((يونسكو))، سازمان خوار و بار و كشاورزى ((فائو))، صندوق مالى حمايت از كـودكـان ((يـونـيـسـف ))، كـمـيـسـر عـالى مـلل مـتـحـد بـراى پـنـاهـنـدگـان ، صـنـدوق بـيـن المـللى پـول ، آژانـس بـيـن المـللى انـرژى اتـمـى ، اتـحـاديـه پـسـتـى جـهـان و سـازمـانـهـاى زيـادى ديـگـرى وابـسـتـه بـه سـازمـان مـلل هـسـتـنـد. سـازمـان مـلل و مـخـصـوصـا ركـن اصـلى آن شـوراى امـنـيـت ، در مـدت بـيـش از 50 سال حيات خود، حداقل تا آنجا كه به حفظ صلح و امنيت بن المللى مربوط مى شود، توفيق كمى داشته است . اختلافات دولتى بزرگ هميشه با بن بـسـت مواجه شده و در اختلافات ساير دولتها هم بزرگ هميشه با بن بست مواجه شده و در اختلافات ساير دولتها هم موفقيت سازمان چشمگير نبوده اسـت . تـنـهـا در مـواقعى كه دخالت شوراى امنيت موجب شده كه دولتهاى طرف اختلاف بتوانند خودشان با يكديگر كنار بيايند، نقشى براى سازمان مـلل وجـود داشـته است و در مواردى هم دخالت سازمان منتهى به جلوگيرى از عمليات نظامى گرديده است بدون آنكه سازمان ، الزاما براى اختلافات راه حل قاطعى پيدا كرده باشد.
هفته كتاب و كتابخوانى : 13- 7 آبان
و نزلنا عليك الكتاب تبيانا لكل شى ء و هدى و رحمه و بشرى :للمسلمين ⁽³⁸⁾

واژه كـتـاب در قـرآن كـريـم 230 بـار بـكـار رفـتـه اسـت . كـه 49 بـار، مـراد از كـتـاب ، قـرآن اسـت و در مـواردى هـم تـورات ، انجيل ، نامه عمل ، نوشته ، لوح محفوظ و... منظور است .
در رابطه با اين كه چرا به قرآن ، كتاب اطلاق شده است ، مفسران ديدگاه هاى گوناگونى دارند. آيه الله نهاوندى نوشته است : ((تناسب عنوان كـتـاب بـا قـرآن بـه آن جـهـت اسـت كه قرآن در بر گيرنده فرآيند كتابهاى پيشين است . مفسران گفته اند: خداوند تمام معارف كتابهاى پيشين را در تورات و انجيل گرد آورد و تمام آنچه را كه در تورات و انجيل بود، در قرآن كريم نهاد.))
در روايات از قرآن به عنوان "كتاب " و "الكتاب " فراوان ياد
شـده و ابـعـاد آمـوزشـى و هدايتى و حق گسترى آن بيان شده است . كه از مشهورترين آنها، حديث شكوهمند ((ثقلين است كه پيامبر اسلام (صلى الله عـليـه و آله و سـلم ) فـرمـودنـد: انـى تـارك فـيـكـم الثـقـليـن كـتـاب الله و عـتـرتـى اهل بيتى ، ما ان تمسكتم بهما لن تضلوا ابدا و انهما لن يفترقا حتى يردا على الحوض .⁽³⁹⁾
مـوضـوع كـتـاب و كـتـابـت در رشـد حـيـات اجـتـمـاعـى تـاءثـيـر بـسـزايـى دارد. روح يـك جـامـعـه در پـرتـو ايـن مـهـم بـارورى مـى يـابد و به همين دليل ميراث فرهنگى و تمدن اسلامى هميشه مملو از كتابهاى بزرگانى است كه افتخار جامعه بشرى بوده و همه همت اولياى دين اسلام بر اين بوده اسـت كـه بـنـدگـان خـدا را بـه سـوى روشـنـايى كتاب رهنمون شوند. چنانچه كلام الهى با توجه به قلم آغاز شد. (علم بالقلم ) و در جايى ديگر خداوند مى فرمايد: (ن و القلم و ما يسطرون ). حضرت على بن ابيطالب (عليه السلام )، مولاى متقيان مى فرمايد: كسى كه با كتابها آرامش مى يابد هـرگـز آسـايـش از او سـلب نـمـى شـود. كـتـاب از ديـر باز حافظ و احيا كننده تفكر و انديشه هاى والالى ايران اسلامى و منبع عظيمى بوده است كه طـالبـان علم و انديشه و حقيقت را سيراب كرده است . ارزيابى شرايط و امكانات موجود فرهنگى مبين اين است كه امروز نيز كتاب به عنوان يك وسيله مـطـمـئن و كـار آمد در بستر سازى موجود فرهنگى مى تواند مورد استفاده قرار گيرد. شك نيست كه ترويج فرهنگ كتب و كتبخوانى در جامعه ، اولا به توجه بيشتر مسئولان فرهنگى و آموزشى كشور نياز دارد و ثانيا محتاج تلاشى همه جانبه ، فراگير و ملى است .
برگزارى هفته كتاب و كتابخوانى
در اجـراى فـرامين مقام معظم رهبرى به وزارت فرهنگ و ارشاد، در مورد توسعه نمايشگاه هاى كتاب در سطح كشور و مطرح كردن كتاب و تشويق مردم به كتابخوانى و ضرورت اين كار در جامعه اسلامى ، هفته كتاب ايران همه ساله برگزار مى شود.
بـه هـمـت وزارت فـرهـنـگ و ارشـاد و هـمـكـارى نـهـادهـاى فـرهـنـگـى نـخـسـتـيـن هـفـتـه كـتـاب در روزهـاى 4 تـا 10 دى سال 1372، همزمان با زادروز امير مؤ منان حضرت على (عليه السلام ) و با پيام رهبرى معظم انقلاب برگزار شد.
بـرگـزارى ايـن هـفـتـه همه ساله بر اساس آيئين نامه اى است كه به تصويب شوراى فرهنگ عمومى رسيده و از هفتم تا سيزدهم آبان به عنوان هفته كتاب نامگذارى گرديده است .
دبير ستاد هفته كتاب ، معاون فرهنگى وزارت فرهنگ و ارشاد است .
سازمانهايى كه در هفته كتاب و كتابخوانى عضو و نقش فعالى دارند عبارتند از:
صـدا و سيما، آموزش و پرورش ، فرهنگ و آموزش عالى ، كانون پرورش ‍ فكرى كودكان و نوجوانان ، سازمان تبليغات اسلامى و ديگر سازمانهاى فرهنگى كشور. اين سازمانها همراه و همگام با وزارت فرهنگ و ارشاد، سياستهاى اعلام شده را اجرا مى كنند. اهداف برگزارى هفته كتاب عبارتنداز:
1- تقويت بنيه فرهنگى كشور.
2- تشويق و ترغيب مردم به كتاب و كتابخوانى و ايجاد عادت به مطالعه در ميان اقشار مختلف مردم بويژه جوانان و نوجوانان .
3- تقويت روحيه و نشاط در ميان نويسندگان ، مترجمان ، پديد آورندگان و توليد كنندگان كتاب .
4- كمك به حل مشكلات و تنگناهاى توليد و توزيع كتاب .
5- تجهيز و گسترش كتابخانه هاى عمومى ، كانونهاى فرهنگى مساجد و مدارس .
پيام مقام معظم رهبرى به مناسبت هفته كتاب و كتابخوانى
ايشان به مناسبت برگزارى نخستين هفته كتاب پيامى به اين شرح فرستاندند:⁽⁴⁰⁾
بسم الله الرحمن الرحيم
برگزارى هفته كتاب در كشور عزيزما و اعلام آن بوسيله وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى ، براى اين جانب مژده و مايه اميدوارى است . امروز هر اقدامى كـه بـه گـسـترش سطح آگاهى عمومى بيانجامد و نيروى تفكر و قدرت درك معارف را در مردم با استعداد ما تقويت كند، حسنه اى بزرگ است . كتب ، دروازه اى بـه سـوى جـهـان گـسـتـرده دانـش و مـعـرفـت اسـت و كـتـاب خـوب يـكـى از بـهـتـريـن ابـزارهـاى كـمـال بـشـرى اسـت . هـمـه دسـتـاوردهـاى بـشـر در سـراسـر عـمـر جـهـان ، تـا آنـجـا كـه قـابـل كـتـابـت بـوده است ، در ميان نوشته هايى است كه انسانها پديد آورده اند و مى آورند و در اين مجموعه بى نظير آموزشهاى آسمانى و درسهاى پيامبران به بشر و دانش ها و شناختهايى است كه سعادت بشر بدون آگاهى از آن امكان پذير نيست .
كـسـى كـه بـا ايـن دنـيـاى زيـبـا و زندگى بخش ، دنياى كتاب ، ارتباط ندارد، بى شك از مهمترين دستاورد انسانى و نيز از بيشترين معارف الهى و بشرى محروم است . براى يك ملت خسارتى بزرگ است كه افراد آن با كتاب سر و كارى نداشته باشند و براى يك فرد توفيق عظيمى است كه با كتاب مانوس ‍ و همواره در حال بهره گيرى از آن يعنى آموختن چيزهاى تازه باشد با اين ديدگاه به روشنى مى توان ارزش و مفهوم رمز عميق اين حقيقت تاريخى را دريافت كه اولين خطاب خداوند متعال به پيامبر گرامى اسلام (صلى الله عليه و آله و سلم ) اين است كه بخوان ! و در اولين سوره اى كه بر آن فرستاده عظيم الشان خداوند فرود آمده ، نام قلم به تجليل يا شده است . اقرا و ربك الاكرم الذى علم بالقلم